Dizaynın yeni mərhələsi – duymaq və hiss etmək
İnteryer dizayn artıq təkcə gözlə görünən xəttlərdən, formadan və rənglərdən ibarət deyil. Müasir məkan konsepsiyasında dizayn, insanın duyğu xəritəsinə toxunan, hissləri oyadan və bizi öz içimizə bağlayan bir dilə çevrilib. Artıq evlər, ofislər və ictimai məkanlar yalnız funksional və estetik deyil – onlar bizim ruh halımızı formalaşdıran “yaşayan ekosistem” kimidirlər. Bu yeni mərhələ – duymaq və hiss etmək mərhələsidir.
1. Görməkdən daha artığı: Atmosfer yaratmaq
Əvvəllər dizayn prosesində əsas diqqət vizual harmoniyaya yönəlirdi. Divar rəngləri, mebelin forması, dekor elementləri – hamısı gözə xitab edirdi. Lakin indi dizaynın məqsədi sadəcə gözə xoş gəlmək deyil, insanın daxili ritminə uyğun bir atmosfer yaratmaqdır.
Məkan insanın enerjisini tənzimləyən bir sahəyə çevrilir:
-
Sakitlik üçün yumşaq teksturalar
-
Enerji üçün açıq və işıqlı kompozisiyalar
-
Konsentrasiya üçün ahəngdar və ritmik düzülüş
Artıq dizaynerlər məkanı “hiss edilən” bir melodiyaya bənzədirlər.
2. Materialların psixologiyası
Hər materialın toxunuşu fərqli bir duyğu yaradır.
Taxta istilik, insaniliyi simvolizə edir.
Şüşə açılıq və azadlıq hissi yaradır.
Daş isə güc və sabitlik mesajı verir.
Bu yeni mərhələdə seçimlər yalnız estetik deyil, psixoloji təsir nəzərə alınaraq edilir. İnsan öz evində yalnız “yaşamamalıdır” – orada daxili olaraq bərpa olunmalıdır.
3. İşığın dili
İşıq sadəcə məkanı işıqlandırmır – o, məkanın ruhunu müəyyənləşdirir. Yumşaq sarı tonlar sükunət və rahatlıq gətirir, soyuq tonlar diqqəti artırır, gün işığı isə təbiətə bağlılıq hissini gücləndirir.
Yeni dizayn mərhələsində işıqlandırma artıq emosional bir alətdir:
-
Axşam saatlarında isti və yumşaq işıq sənin beyninə “sakitləş” mesajı verir.
-
Gün ərzində təbii işığa qarşı açıq olmaq serotonin ifrazını artırır, əhvalı yaxşılaşdırır.
4. Səsin və qoxunun rolu
Dizayn yalnız gözə deyil, qulağa və buruna da xitab edir.
Arxa planda çox incə səslənən musiqi, şəlalə effekti və ya yüngül meşə səsləri məkanı dərhal dəyişdirə bilər.
Lavanda, sandal ağacı, sitrus və ya çam qoxusu isə məkanın nə qədər “yaşayan” olduğunu hiss etdirir.
Beləliklə, dizayn multi-hiss sisteminə çevrilir – hər duyğu öz rolunu oynayır.
5. İnsan mərkəzli dizaynın yüksəlişi
Əsas məqsəd – insana rahatlıq bəxş etməkdir.
Bu mərhələdə dizayn artıq nümayiş etdirilən bir şey deyil; yaşanan bir şeydir.
Məkan insanın ritminə uyğun tənzimlənir, onunla danışır, onu anlayır.
-
Yorğun olanda səni sakitləşdirir
-
Enerjin az olanda səni gücləndirir
-
Düşünmək istəyəndə səni konsentrə edir
Başqa sözlə: dizayn sənə uyğunlaşır.
Nəticə
Dizaynın yeni mərhələsi formanın və funksiyanın balansını aşaraq duyğu və hisslərin estetikasına keçid edir. İnsan artıq məkanın içində deyil – məkan insanın içindədir. İstilik, sükunət, toxunuş, səs və işıq – bunlar birlikdə bizim “ev” dediyimiz anlayışı yenidən yaradır.
Yeni dizayn fəlsəfəsi sadədir:
Məkan gözlə deyil, ruhla görülür.