Döşəmə xətləri ilə istiqamət hissi
Məkanın dizaynında döşəmə çox vaxt sadəcə üzərində gəzdiyimiz səth kimi qəbul edilir. Lakin əslində döşəmənin fakturası, rəngi və xüsusilə xətlərin istiqaməti məkanda hərəkət axınını və psixoloji rahatlığı müəyyən edən ən mühüm elementlərdəndir. İnsanın baxış yönü və addım ritmi çox zaman şüuraltı olaraq döşəmə xətlərinin verdiyi “istiqamət mesajı” ilə formalaşır.
İstiqamət yaradan xəttlərin rolu
Xətt hər zaman bir hərəkatın rəmzidir. Xətt varsa, deməli, yol var; başlanğıc və son hiss olunur. Döşəmə xətləri də məkanın içində “haraya doğru getmək lazımdır?” sualının cavabını verir. Məsələn:
-
Uzununa çəkilmiş xətlər baxışı uzağa doğru yönəldir, məkanı uzun göstərir.
-
Eninə çəkilmiş xətlər gözün hərəkətini yanlara yayır və məkanı geniş hiss etdirir.
-
Diaqonal xətlər isə enerji və dinamiklik yaradır, məkana hərəkət və canlılıq qatır.
Beləliklə, döşəmədə istifadə edilən xətt istiqaməti sadəcə estetik seçim deyil, həm də məkanda ritm və axıcılığı formalaşdırır.
Kiçik məkanlarda istiqamət illuziyası
Kiçik sahəli mənzillərdə və ya ofislərdə döşəmə xətləri xüsusi olaraq seçilməlidir. Uzununa yönəlmiş parket və ya laminat:
-
Məkanı daha uzun
-
Korridorları daha açıq
-
Otaqları daha səliqəli və harmonik
qəbul etdirir.
Əgər otaq çox dar görünürsə, eninə xətlər seçmək onu vizual olaraq nəfəs aldırır.
Açıq planlı məkanlarda axıcılıq
Salondan mətbəxə, ordan koridora keçidlərin sərhədsiz olduğu açıq planlarda döşəmə xətləri hərəkət istiqamətinin bir xəritəsidir. Burada:
-
Xətt məkanda təbii yol yaradır.
-
İnsan ora getmədən belə, baxışla addım atmış kimi olur.
-
Məkanın vahid olduğu hiss olunur, amma hissələrin funksiyası da aydınlaşır.
Məhz buna görə açıq planlarda xətlər çox vaxt bir istiqamətdə davam etdirilir – ritm pozulmur, axın dayanmaz.
Material seçiminin təsiri
Döşəmə xətləri yalnız parket və laminatla məhdudlaşmır. Onları yaratmaq olur:
-
Keramika plitələrinin yerləşdirilmə istiqaməti ilə
-
Taxta lövhələrin nisbəti ilə
-
Xalçaların naxış yönü ilə
-
Hətta beton tökülərkən çəkilən dekorativ xətlənmə ilə
Yəni xətt həm təbii material, həm də şüurlu dizayn qərarı ola bilər.
Nəticə
Döşəmə xətləri interyer dizaynında görünməyən bələdçi kimi çalışır. Onlar məkanın:
-
Hissini,
-
Ölçü təsəvvürünü,
-
Hərəkət ritmini
-
və psixoloji rahatlığını
şəkilləndirir.
Əgər məkanın içində yönsüzlük, xaos və ya sıxlıq hiss olunursa, çox vaxt problem işıqda və ya mebeldə deyil – döşəmə xətlərindədir.