Sən öz dizaynerinsən: addım-addım bələdçi
Evinizi peşəkar dizayner olmadan da zərif, funksional və “tam mənlik” edən plan lazımdır? Bu bələdçi ilə sıfırdan son toxunuşa qədər hər addımı sistemli şəkildə həll edəcəksiniz.
1) Məqsədi dəqiqləşdirin (Brief)
-
Məkan: otaq(lar), ölçülər, günəş istiqaməti
-
Tərz: skandinavi, japandi, modern klassik, loft və s.
-
Hiss: sakit/enerjili/isti/minimal
-
İstifadə: ailəlikcə TV, iş küncü, uşaq oyunu, qonaq qəbul və s.
-
Büdcə aralığı: aşağı/orta/yüksək
-
Təxmini müddət: 1 gün / 1 həftə / 30 gün
Mini tapşırıq: “Bu otaq mənə nə hiss etdirməlidir?” – bir cümlə ilə yazın və hər addımda ona qayıdın.
2) Ölçü və plan (Ölçmədən dizayn olmaz)
-
Divar uzunluqları, pəncərə/isitmə radyatoru/dar qapı yerləri.
-
Dolaşım zolağı: əsas keçidlərdə minimum 90 sm boşluq saxlayın.
-
Xəritə: kağızda 1:50 (1 sm = 50 sm) miqyasla eskiz çəkin.
3) Otaq funksiyalarını zonalaşdırın
-
“Bir otaq = ən çox 3 funksiya” qaydası.
-
Xalça, işıqlandırma və mebel yönləndirməsi ilə zonaları vizual ayırın.
-
TV + söhbət + oxu küncü kimi 3-lü kombolar balanslıdır.
4) Stil və moodboard
-
6–9 ilham şəkli seçin (rəng, material, forma).
-
Şəkillərdə ortaq 3 element tapın (məs: açıq ağac, bej, yumşaq teksturalar).
-
Bu 3 elementi hər zonada təkrarlamaq – vahidlik yaradır.
5) Rəng palitrası (70/20/10 qaydası)
-
70% neytral əsas (divar, iri səthlər)
-
20% köməkçi ton (mebel/tekstil)
-
10% vurğu rəng (aksesuar/sənət əsəri)
İpucu: sərin işıqda rənglər mavi/boz, isti işıqda sarı/isti görünər—nümunələri evdə, gündüz və axşam ayrıca yoxlayın.
6) İşıqlandırma 3 qat
-
Ambient (ümumi): tavan işığı, xətti profillər
-
Task (iş): masa/oxu lampası, mətbəx alt dolab LED
-
Accent (vurğu): şəkil spotu, niş LED, dimmer
Qızıl qayda: hər 10–12 m² üçün ən azı 3 mənbə işıq.
7) Yerleşim və mebel ölçü “şpikrleri”
-
Divan qarşısı: sehpaya 45 cm məsafə.
-
TV məsafəsi: ekran diaqonalının 2–2.5 qatı.
-
Yemək masası: stul arxasında keçid üçün 90 cm boşluq.
-
Yataq: yanlarda 60 cm keçid, başlığa priz/işıq.
-
Xalça: oturma zonasının ön ayaqları xalçanın üstündə olsun.
8) Material & tekstura balansı
-
“Sərt” (metal/şüşə/daş) + “yumşaq” (parça/yorğan/yastıq) 50/50 yaxın nisbətdə.
-
Parlaq + mat səthləri növbələyin ki, işıq oyunu yaransın.
-
Təbii materialdan (ağac, pambıq, kətan) ən az 2 element daxil edin.
9) Büdcə strategiyası
-
70% – baza (divar, döşəmə, iri mebel)
-
20% – işıqlandırma & tekstil (atmosferə birbaşa təsir)
-
10% – aksessuar (mövsümə görə dəyişən hissə)
Smart qənaət: trend aksessuarları ucuz, ergonomik mebelləri keyfiyyətli seçin.
10) Palitra–nümunə test paketi
-
Boya/tekstil/parket nümunələrini bir kağızda yan-yana yapışdırın.
-
Günün 3 saatında (səhər/günorta/axşam) işıq testi edin.
-
24 saat sonra hələ də xoşdursa – seçim təsdiqdir.
11) Alış siyahısı & ardıcıllıq
-
Divar/örtüklər (rəng, kağız)
-
İri mebel (divan, masa, yataq)
-
İşıqlandırma (ambient → task → accent)
-
Tekstillar (pərdə, xalça, yastıq)
-
Aksessuar & sənət əsəri (son toxunuş)
Pro tip: “Hər addımda foto çək” – sonrakı seçimləri daha doğru yönləndirir.
12) Son yoxlama (5 dəqiqəlik checklist)
-
Dolaşım zolaqları 90 sm-dən az deyil
-
70/20/10 rəng balansı görünür
-
3 qat işıqlandırma tamamdır
-
Hər zonada ən az 1 təbii material var
-
3 əsas ilham elementi təkrarlanıb
-
Kabel/gizlətmə & priz yerləri rahatdır
-
Bitki və ya canlı tekstura əlavə olunub
Kiçik məkanlar üçün sürətli fəndlər
-
Güzgü: pəncərəyə paralel divara asın – işıq qatlayar.
-
Şaquli ritm: hündür pərdə (tavana yaxın karniz), “tavanı qaldırar”.
-
İki funksiyalı mebel: qaldırılan sehpa, yataq altı yeşiklər.
-
Açıq tonlu xalça: vizual olaraq sahəni genişləndirir.
Tez-tez edilən səhvlər (və həlləri)
-
Hər şeyi eyni mağazadan almaq: kolleksiya effekti yaradır → markaları qarışdırın.
-
Kiçik xalça: zona “üzür” → oturma zonasını daşıyan ölçü seçin.
-
Tək işıq mənbəyi: kölgə və bozluq → ən az 3 mənbə.
-
Çox vurğu rəng: göz yorur → 10% qaydasına qayıdın.
-
Bitkisiz məkan: cansız görünür → az qulluq tələb edən 1–2 bitki.
3 ssenarili zaman planı
-
1 günlük “Refresh”: dərin təmizləmə → mebel yönünü dəyiş → tekstil (yastıq, pled) yenilə → 1 bitki + 1 tablo.
-
Həftəsonu “Mini-Makeover”: divar rəngi → işıqlandırma yenilə → bir iri mebel dəyiş → xalça/pərdə uyğunlaşdır.
-
30 günlük “Tam Yanaşma”: ölçü-plan → moodboard → boya & örtüklər → mebel → işıq → tekstil → aksessuar.
Nümunə otaq “bir cümlə brifi”
“Bu qonaq otağı sakit və isti olsun, axşam ailə söhbətləri və yüngül musiqi üçün rahat, gündüz isə işıqla dolu.”
Bu cümlə bütün qərarların “kompası” olsun: uyğun olmayan seçimləri dərhal kənarlaşdırır.
Nəticə
Dizayn göz zövqü qədər sistemdir də. Ölç, planla, sadələşdir, təkrarla və sonda kiçik toxunuşlarla xarakter ver. Bu addımları izləsəniz, eviniz tədricən “Pinterest şəkli” kimi deyil, sizin həyatınıza uyğun şəxsi məkana çevriləcək.